LEGENDA o:
Górach Sowich

Góry Sowie (niem. Eulengebirge) to pasmo górskie w Sudetach Środkowych, w południowo-zachodniej części Polski, na terenie województwa dolnośląskiego. Zajmują powierzchnię ok. 200 km², mają 26 km długości (35 km licząc po linii grzbietowej) i ulokowane są między Górami Wałbrzyskimi i Pogórzem Wałbrzyskim od zachodu a Górami Bardzkimi od wschodu. Na wschodzie granicą Gór Sowich jest Przełęcz Srebrna, a na zachodzie dolina rzeki Bystrzycy. Od północy góry te ograniczone są Kotliną Dzierżoniowską, a od południa Obniżeniem Noworudzkim i Wzgórzami Włodzickimi. W okolicach Głuszycy graniczą z Górami Kamiennymi. Najwyższy szczyt Gór Sowich to Wielka Sowa (1015 m n.p.m.). Jest to jeden z najstarszych masywów górskich w Polsce. Historia geologiczna tych gór sięga początków historii Ziemi, obejmuje 4,5 miliarda lat.

Góry Sowie zamieszkuje wiele gatunków zwierząt, a najbardziej charakterystyczne to sowy (puchacz i puszczyk) oraz… muflony (zostały sprowadzone w XIX wieku z Korsyki i bardzo dobrze zaaklimatyzowały się w tych górach).

W ciągu wieków tereny te zamieszkiwali Słowianie, Czesi, Austriacy i Niemcy. Historia tych ziem obfituje w wiele interesujących epizodów, dlatego też występuje tu wiele ciekawych obiektów zabytkowych. Warto zobaczyć: zamknięte kopalnie w Nowej Rudzie i Wałbrzychu będące teraz muzeami górnictwa, słynne hitlerowskie podziemne sztolnie kompleksu Riese w Walimiu i Głuszycy, „Muchołapkę” w Ludwikowicach Kłodzkich, Twierdzę Srebrnogórską, zaporę w Lubachowie, sztuczne Jezioro Bielawskie, zabytkowe sanatorium w Rościszowie, zamek Grodno nad Jeziorem Bystrzyckim, pałac w Pieszycach, ruiny zamków i pałaców oraz wejść na wieże widokowe na Wielkiej Sowie i Kalenicy, skąd rozciąga się piękny widok na Bielawę i całą Kotlinę Dzierżoniowską.

U podnóża Gór Sowich i w samych górach znaleźć można ślady po wielu dawnych domostwach. Być może jednym z nich było gospodarstwo bogatego kmiecia, który zaginął, poszukując córek. Jego opuszczone gospodarstwo przepadło – legenda nie mówi, gdzie dokładnie się znajdowało.

Jedna z wersji powstania nazwy Gór Sowich wywodzi ją od dawnej celtyckiej nazwy „Góry Jeleni” (celtyckie „Eylen”), które później przekształciło się w niemieckie „Eulen” (Sowy) – i trzeba przyznać, że jeleni jest tu więcej niż sów. Inna teoria mówi, że „Eulengebirge” to przekształcona w ciągu wieków nazwa staroniemieckiego, średniowiecznego jeszcze określenia „Aulengebirge” – pasmo górskie poprzecinane dolinami i przełęczami.

Dziś sowa jest wspólnym symbolem wielu miejscowości położonych w Górach Sowich.