LEGENDA o:
Smoku z Owiesna

Owiesno (niem. Habendorf, do XIX w. także Owesno) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów, między wzgórzami Bielawskimi a Niemczańskimi.

Wieś wzmiankowana była po raz pierwszy w kronikach już w roku 1260 (Ovesonovo). W średniowieczu, za panowania Piastów pierwszy gród wzniósł Jarosław Pogorzel „z Owiesna”. Historycy uważają, że fakt dołączenia do nazwiska nazwy wsi nazwę sugerował, że była to siedziba rycerska – prawdopodobnie drewniana.

Inna wersja mówi, że na początku XIII wieku, pierwszy gród w Owieśnie zbudowali Templariusze. Wieś długo należała do rodu Pogorzelów, potem kilkakrotnie zmieniała właścicieli by w roku 1797 znaleźć się w rękach rodziny von Seidlitz. Po II wojnie światowej, w maju 1945 została przekazana Polsce. Najpierw rozkradziony, potem zaniedbany, bez jakiekolwiek opieki zamek zaczął popadać w ruinę. Co ciekawe przez ponad 600 lat przetrwał bez szwanku kilka wojen, które przetoczyły się przez te tereny, a brak nadzoru w okresie PRL-u doprowadziły ten zabytek do ruiny.

O Owieśnie jest kilka legend jedną z nich właśnie przedstawiamy. Smoki występują w wielu legendach, natomiast ta jest jedyną, w której pojawia się smok. Ciężko określić czas powstania legendy. Musi być to jednak opowieść bardzo stara skoro opowiada o czasach rycerskich. Czy rycerzem, któremu smok porwał córkę był Jarosław Pogorzel lub ktoś z jego rodziny? Nie jesteśmy tego w stanie określić, ale faktem jest to, że w niedalekiej wsi Przedborowa jest kopalnia kamienia – sjenitu, który może w dawnych czasach był grupą skał z ukrytą w nich jaskinią smoka.